• Geplaatst op: 12 oktober 2022
• Laatst aangepast op: 12 oktober 2022

Een portretfoto mag vaak zonder toestemming van de fotograaf in een tijdschrift worden gepubliceerd. Dat blijkt uit een arrest van het gerechtshof Amsterdam van 11 oktober 2022 over het hergebruik van een portretfoto van journalist Mathijs Bouman.

• Door Dirk Visser

Delen:

Share on linkedin Share on twitter Share on facebook Share on whatsapp Share on email

Op portretfoto’s rust zowel het portretrecht van de geportretteerde als het auteursrecht van de fotograaf. Daarom is voor het gebruik van portretfoto’s vaak toestemming van beide nodig. De fotograaf kan een schadevergoeding claimen als zijn foto zonder toestemming is gebruikt. Behalve als er sprake is van een wettelijke beperking op het auteursrecht.

Zo’n wettelijke beperking voor een heel specifieke, maar wel veel voorkomende situatie is te vinden in artikel 19 lid 3 van de Auteurswet:

“Ten aanzien van een [in opdracht of ten behoeve van de geportretteerde gemaakt] fotografisch portret wordt mede niet als inbreuk op het auteursrecht beschouwd het openbaar maken daarvan in een nieuwsblad of tijdschrift door of met toestemming van [de geportretteerde], mits daarbij de naam des makers, voor zoover deze op of bij het portret is aangeduid, vermeld wordt”.

In de zaak over het portret van Mathijs Bouman oordeelt het Amsterdamse hof dat het portret dat met zijn toestemming in een tijdschrift werd gepubliceerd, eerder weliswaar op verzoek van een ander tijdschrift, maar mede in opdracht of ten behoeve van Bouman is gemaakt.

Daarvan zal in de praktijk vaak sprake zijn: portretfoto’s worden zelden ‘zo maar’ gemaakt, maar meestal mede ten behoeve van de geportretteerde. Die geportretteerde zal in de praktijk vaak toestemming  (willen) geven voor hergebruik van zijn portret aan een ander tijdschrift. En in dat geval is dus géén toestemming nodig van de fotograaf. Voorwaarde is nog wel dat de naam van de fotograaf bij de hergebruikte portretfoto wordt vermeld. Maar dat vereiste geldt alleen als die naam ook bij de eerste publicatie van het portret was vermeld. Daarvan was volgens het Amsterdamse hof in het geval van de foto van Bouman geen sprake. Reden waarom ook bij de hergebruikte foto de naam niet behoefde te worden vermeld.

Dit is goed nieuws voor mensen die hun portret zonder problemen willen laten hergebruiken in een tijdschrift. Daar is dus in de regel geen toestemming van de fotograaf voor nodig.

Hof Amsterdam, 11 oktober 2022 (X/DutchNews )