• Geplaatst op: 11 november 2022
• Laatst aangepast op: 13 november 2022

Op 3 november jl. heeft de Ondernemingskamer van het Amsterdamse gerechtshof ingegrepen bij Centric. Enig aandeelhouder Gerard Sanderink is met onmiddellijke ingang als bestuurder geschorst en wordt vervangen door een nader aan te wijzen onafhankelijke bestuurder. De ingreep vond plaats op verzoek van het Openbaar Ministerie op grond van art. 2:345 lid 2 BW. Het was ruim twintig jaar geleden dat het OM voor het laatst van die bevoegdheid gebruik maakte (De Vries Robbé). Betreft het hier een trendbreuk?

• Door Steef Bartman

Delen:

Share on linkedin Share on twitter Share on facebook Share on whatsapp Share on email

Het zijn roerige tijden voor wie betrokken is bij Centric. Het geschil tussen eigenaar Sanderink en zijn ex-partner Van Egten beheerst nu al jaren de financiële pagina’s van elke krant, omdat ook de Goudse ICT-dientverlener er steeds meer bij betrokken raakt. Het vermoeden is dat de 73-jarige Sanderink zich in zijn doen en laten sterk laat leiden door de zelfbenoemde cyber security expert Rian van Rijbroek. Bestuurders worden ontslagen of stappen op, werknemers zijn nauwelijks te vervangen, belangrijke klanten hebben hun relatie met Centric opgezegd of overwegen dit te doen en de Nederlandse activiteiten zijn verlieslatend. De accountant heeft zich teruggetrokken zolang Sanderink aan het roer staat en een verzekeraar heeft onlangs de cyber security polis opgezegd. Op de achtergrond speelt ook de vrees dat bij overlijden van Sanderink het bedrijf in handen komt van Van Rijbroek.

Begin 2021 was kennelijk ook bij Sanderink het besef doorgedrongen dat het voor de onderneming beter zou zijn als hij wat afstand nam door uit het bestuur te treden. Ruim een jaar later blijkt echter dat zijn invloed op het bestuur nog steeds aanzienlijk is. Dit omdat Centric meewerkt aan een constructie waarbij door Centric ten laste van Van Egten beslag wordt gelegd op haar vordering op Sanderink. De voorzieningenrechter betitelt dit derdenbeslag als misbruik van recht. Er is sprake van een verkapt eigenbeslag louter bedoeld om de incasso van door Sanderink aan Van Egten verbeurde dwangsommen te frustreren (ECLI:NL:RBOVE:2022:1415). Terwijl het OM nog bezig is met een vooronderzoek, benoemt Sanderink zichzelf op 19 oktober 2022 plots opnieuw tot niet-uitvoerend bestuurder met doorslaggevende stem. Daarmee is voor het OM de maat vol. Het maakt gebruik van zijn enquêterecht en verzoekt de Ondernemingskamer om onmiddellijk in te grijpen “om redenen van openbaar belang” (art. 2:345 lid 2 BW).

De Ondernemingskamer honoreert het verzoek van het OM, ondersteund door de Ondernemingsraad en de – daags tevoren nog door Sanderink geschorste – andere niet-uitvoerend bestuurder Mous (ECLI:NL:GHAMS:2022:3139). Niet alleen wordt Sanderink met onmiddellijke ingang geschorst, ook zijn (indirect) aandelenbezit wordt overgedragen ten titel van beheer en de schorsing van Mous wordt ongedaan gemaakt. De Ondernemingskamer concludeert dat Sanderink niet in staat is om zijn privébelang gescheiden te houden van het belang van Centric en twijfelt aan zijn vermogen om rationele beslissingen te nemen. Dat is harde taal. Maar Sanderink heeft het er dan ook zelf naar gemaakt, onder meer ook door de advocaat van Centric te verbieden zich in deze procedure namens Centric te stellen. Het pleidooi van Sanderinks persoonlijke advocaat (en die van Van Rijbroek) bestond uit eigen waarneming voornamelijk uit een tirade tegen de media en Van Egten en was daarmee goeddeels niet relevant voor de zaak zelf. Dat geeft toch te denken.

Zal het OM vanaf nu vaker naar het enquêtemiddel grijpen om bedrijven in moeilijkheden weer op het goede spoor te krijgen? Ik denk het niet. Los van het belang van de werkgelegenheid (Centric heeft ongeveer 2500 werknemers in dienst) speelde het openbaar belang hier vooral vanwege het feit dat Centric vitale IT-diensten verricht voor, zoals de Ondernemingskamer het formuleert, “een groot aantal publieke en semi publieke organisaties, waaronder DNB, Bank Nederlandse Gemeenten en 70% van de Nederlandse gemeenten.” In andere sectoren zullen de vakbonden bovendien al gauw zelf hun enquêterecht gebruiken en naar de Ondernemingskamer stappen. Het ontbreken van enquêtebevoegdheid van de Ondernemingsraad bleek hier overigens wel een ernstig gemis. Was die bevoegdheid er wel, dan zou het OM niet zijn opgetreden. Dat staat wel vast. Het OM heeft immers tot het laatst geprobeerd om Centric via een convenant het enquêterecht aan de Ondernemingsraad te doen verstrekken (art. 2:346 lid 1 sub e BW), maar ook daar stak Sanderink persoonlijk een stokje voor.